شکی نیست که ارتودنسی درمانی موثر است که لبخندی زیبا را به ارمغان می‌آورد، اما آن روی دیگر سکه این است که ارتودنسی درمانی پرهزینه و وقت‌گیر است و برای رسیدن به نتیجه به تعهد و همکاری بیمار نیز نیاز دارد. اگر نگران سلامت و شکل ظاهری دندان‌هایتان هستید، بهتر است روش‌های مختلف صاف و مرتب کردن دندان‌ها و زیباسازی لبخند را قبل از اقدام برای ارتودنسی بررسی کنید؛ چرا که ارتودنسی همواره بهترین راه‌حل نیست. به جز ارتودنسی روش‌های دیگری نیز برای داشتن لبخندی زیبا با دندان‌های ردیف و مرتب وجود دارد. بنابراین قبل از هرگونه تصمیم‌گیری حتماً درباره این روش‌ها تحقیق کنید. همچنین می توانید با دندانپزشک زیبایی نیز مشورت کنید، این متخصص می‌تواند تعداد زیادی از روش‌های درمان مناسب را برای اصلاح طرح لبخند و رفع مشکلات ظاهری دندان‌ها در اختیار شما قرار دهد. متخصصین با بهره‌گیری از ترکیبی از درمان‌های دندانپزشکی می‌توانند لبخندی زیبا را به روی لبهایتان بنشانند. برای مثال روکش و ونیر پرسلینی انحراف و کجی دندان‌ها، ناهمواری خط لثه، لب‌پر شدن، شکستگی، ترک، ساییدگی و تغییررنگ دندان‌ها را اصلاح می‌کند. هرچند دندانپزشکی زیبایی تغییر چشمگیری را در لبخند فرد و سلامت کلی دهان و دندان ایجاد می‌کند، اما دندانپزشک باید درمان را به دقت طراحی کند. این طرح درمان پرهزینه و ظریف در نهایت لبخند رضایت را به لبان بسیاری از بیماران می‌آورد.
درمان‌های متداول برای زیباتر کردن لبخند بدون ارتودنسی
درمان‌های دندانپزشکی زیبایی متعددی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به بلیچینگ یا سفید کردن دندان‌ها، لمینیت یا ونیر، روکش و ایمپلنت اشاره کرد.
ونیر
لک شدن یا آسیب دیدگی شدید دندان‌ها را می‌توان با ونیر اصلاح کرد. دندانپزشکان به کمک ونیر دندان‌هایی زیبا و طبیعی خلق می‌کنند که یک لبخند معمولی را به لبخندی مسحورکننده تبدیل می‌کند. درواقع بسیاری از ستارگان هالیوود زیبایی لبخند خود را مرهون لمینت هستند، چرا که اکثر افراد حداقل یک یا دو نقص در لبخند خود دارند. دندانپزشک وضعیت دندان‌ها را در جلسه معاینه ارزیابی می‌کند تا مطمئن شود که ونیز بهترین روش برای رسیدن به لبخند مطلوب است. با ونیر می‌توان فاصله بین دندانی را بست، تاج دندان‌ها را بلندتر کرد، لکه‌های تیره روی دندان‌ها را پوشاند و ترک و لب‌پر شدن یا شکستگی دندان‌ها را ترمیم کرد. حتی بعضی دندان‌های کج را نیز می‌توان با ونیر صاف‌تر کرد.
روکش
اگر آسیب دیدگی دندان‌ها شدیدتر باشد یا دندان شکسته باشد، روکش روش بهتری برای زیباتر کردن دندان و بهبود عملکرد آن است. روکش به صورت تمام سرامیکی یا تمام پرسلینی تهیه می‌شود و روی کل دندان را می‌پوشاند. چون زمانی که روکش روی دندان قرار می‌گیرد، دیگر هیچ چیزی با دندان طبیعی تماس پیدا نخواهد کرد، روکش هم ظاهر دندان را بهبود می‌دهد و هم آن را تقویت می‌کند. روکش‌های قدیمی از فلز ساخته می‌شد؛ روکش فلزی کاربردی‌تر بود، اما ظاهر زیبایی نداشت و سلامت و طبیعی بودن لبخند را خدشه‌دار می‌ساخت. جایگزینی روکش‌های فلزی با روکش‌های سرامیکی این امکان را برای بیماران فراهم کرد که لبخند خود را ترمیم کنند، بدون آن که نگران جلب توجه کردن روکش فلزی باشند. کنار گذاشتن روکش‌های فلزی منسوخ بخشی از درمان اصلاح طرح لبخند است.
گذاشتن روکش دندان با اهدافی مشابه ونیر انجام می‌شود. روکش دندان‌ها را صاف و یک‌دست می‌کند، فاصله بین دندانی را می‌بندد، لکه‌های روی دندان را می‌پوشاند و دندان‌های ترک خورده یا لب‌پر شده را ترمیم می‌کند. تفاوت اصلی بین روکش و لامینت این است که روکش کل دندان را می‌پوشاند، بنابراین دندان پس از روکش شدن محکم‌تر و پایدارتر می‌شود.
ایمپلنت
ایمپلنت روشی ایده‌آل برای بازیابی دندان غائب است، چون پس از کاشت دندان می‌توانید بدون نگرانی از افتادن یا لق شدن دندان، با خیالی آسوده غذاهای مورد علاقه خود را میل کنید و در فعالیت‌های مختلف شرکت کنید. این مزیت ایمپلنت بسیار مهم است، چون در درمان‌هایی مانند دندان مصنوعی، ممکن است دندان‌ها هنگام دویدن یا صرف ناهار با دوستان شل و از دهان خارج شود. ایمپلنت چنان بادوام و طبیعی است که نمی‌توانید آن را از دندان طبیعی تشخیص دهید.
مراحل کاشت دندان به شرح زیر است:
- ابتدا میله فلزی زیر لثه قرار داده می‌شود که به مرور به استخوان فک جوش می‌خورد. استخوان و فلز ظرف چند ماه به هم جوش می‌خورند و به این ترتیب یک ریشه مصنوعی برای دندان تولید می‌شود که به اندازه ریشه طبیعی دندان محکم است.
- پس از جوش خوردن فلز به استخوان و التیام یافتن زخم، دندان جدید به این میله فلزی وصل می‌شود تا لبخندی زیبا و طبیعی خلق شود. کاشت دندان درمان پرکاربردی در درمان اصلاح طرح لبخند است که با استفاده از آن می‌توان دندان‌های غائب را جایگزین کرد.
- کاشت دندان برای صاف کردن دندان‌های کج یا دندان‌هایی که به ارتودنسی واکنش نمی‌دهد، نیز کاربرد دارد. ایمپلنت بخش مهمی از اصلاح طرح لبخند است، چون اگر تمام دندان‌ها به جز یکی سفید و زیبا باشد، همان یک دندان کج زیبایی لبخند را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
سفید کردن دندان‌ها
دندان‌های زرد و لکه‌دار نشانه‌ای از گذر عمر است، چرا که دندان‌ها در دوران جوانی سفیدتر است. خوردن غذاهایی که در آنها رنگ مصنوعی به کار رفته، نوشیدن قهوه یا چای و سیگار کشیدن باعث زرد و لک شدن دندان‌ها می‌شود. دندان‌های بدرنگ ظاهر نازیبایی دارند و حتی خراب و بیمار به نظر می‌آیند. به همین دلیل است که سفید کردن یا بلیچینگ دندان‌ها یکی از درمان‌های زیبایی پرطرفدار است.
روش‌های مختلفی برای سفید کردن دندان‌ها وجود دارد. اگر دندان‌ها در مطب توسط دندانپزشک سفید شود، می‌توان انتظار داشت که دندان‌ها بدون تحمل ناراحتی، در یک جلسه هشت درجه روشن‌تر شود. البته برای افرادی که می‌خواهند دندان‌هایشان را در خانه سفید کنند، نیز راهکار مخصوصی در نظر گرفته شده است. برای این کار ابتدا از دندان‌ها قالب گرفته می‌شود تا تری سفارشی مخصوص سفید کردن دندان‌ها در لابراتوار برای بیمار ساخته شود. این تری کاملاً اندازه دهان بیمار است، تا محلول سفیدکننده از تری بیرون نریزد و بیمار نیز راحت باشد. دندانپزشک در صورت لزوم محلول سفید کننده‌ای به بیمار می‌دهد تا از آن در خانه استفاده کند. بنابراین صرف نظر از شکل دندان‌ها و پرمشغله بودن هر بیمار، همواره راهی برای سفید و درخشان کردن دندان‌ها وجود دارد.
باندینگ
باندینگ عملی است که در آن دندانپزشک رزین همرنگ دندان را روی دندان می‌زند، سپس رزین را با تابش نور مخصوص خشک و سفت می‌کند. رزین همرنگ در نهایت پیوند محکمی را با دندان برقرار می‌کند و لبخند را زیباتر از پیش می‌سازد. باندینگ یکی از ارزان‌ترین و آسان‌ترین درمان‌های دندانپزشکی زیبایی است که برای ترمیم شکستگی، ترک یا لب‌پر شدن دندان‌ها، بستن فاصله بین دندانی و تغییرشکل دندان‌ها کاربرد دارد. همچنین باندینگ جایگزین زیباتری برای آمالگام نقره‌ای رنگ است که برای پر کردن دندان به کار برده می‌شود.
پر کردن با کامپوزیت
گاهی اوقات لازم است که پرکردگی دندان‌ها تجدید شود، چون مواد به مرور زمان ساییده می‌شود، ترک می‌خورد یا لب‌پر می‌شود. بسیاری از بیماران ترجیح می‌دهند که پرکردگی آمالگام نقره‌ای را با کامپوزیت همرنگ طبیعی عوض کنند. این تعویض می‌تواند به دلیل زیباتر کردن دندان‌ها یا نگرانی درباره ایمنی آمالگام حاوی جیوه انجام شود. کامپوزیت به کار برده شده برای پر کردن پوسیدگی‌های بزرگتر زودتر از آمالگام نقره‌ای ساییده می‌شود، اما دوام این دو ماده برای پوسیدگی‌های کوچک یکسان است.
جراحی لثه برای بهبود لبخند لثه‌ای
اگر لبخند لثه‌ای باشد، دندان‌ها کوتاه‌تر دیده می‌شود یا خط لثه ناهموار به نظر می‌آید، در این حالت جراحی لثه توصیه می‌شود. مقدار کمی از بافت لثه و در صورت لزوم، بافت استخوان اضافی برداشته و شکل داده می‌شود تا بخش بیشتری از دندان دیده شود. این عمل را می‌توان روی یک دندان یا حتی کل خط لثه یا چند دندان انجام داد تا لبخندی طبیعی و پهن خلق شود.
دندان مصنوعی
دندان مصنوعی جایگزینی متحرک برای دندان غائب و بافت اطراف آن است. دو نوع دندان مصنوعی کامل و تکه‌ای وجود دارد. اگر بیمار هیچ دندانی نداشته باشد از دندان مصنوعی کامل استفاده می‌شود، اما اگر بیمار چند دندان را حفظ کرده باشد، دندان مصنوعی تکه‌ای ساخته می‌شود.
بریج (دندان مصنوعی تکه‌ای ثابت)
بریج ثابت (دائمی) برای جایگزینی یک یا چند دندان به کار برده می‌شود. بریج از روکش‌هایی تشکیل می‌شود که روی دندان‌های دو طرف فضای خالی قرار می‌گیرند، دندان(های) مصنوعی نیز بین روکش‌ها قرار می‌گیرد. سپس بریج با سیمان ثابت می‌شود. اگر دندان فقط در یک طرف فضای خالی وجود داشته باشد از بریج معلق استفاده می‌شود. بریج پیوندی مریلند از دندان‌های پرسلینی تشکیل می‌شود که بدنه فلزی آنها را نگه می‌دارد.
پیوند لثه
چنانچه لثه‌ها تحلیل رفته و ریشه‌های دندان‌های مشخص شده باشد، این ریشه‌های بدون محافظ به سرما و گرما حساس می‌شود. به علاوه تحلیل رفتن لثه دندان‌ها را بلندتر نشان می‌دهد. تحلیل لثه خطر پوسیدگی ریشه دندان را افزایش می‌دهد و تحلیل استخوان را در پی دارد که در نهایت به از دست دادن دندان می‌انجامد. پیوند (گرفت) بافت نرم عملی است که در آن بافت لثه سالم از بخش دیگری از دهان به بخش مورد نیاز پیوند زده می‌شود. جراحی پیوند لثه از تحلیل لثه و استخوان جلوگیری می‌کند و زیبایی خط لثه را افزایش می‌دهد.
تراش دادن مینای دندان
تراش دادن مینای دندان یا شکل دادن به دندان‌ها درمانی سریع و بدون درد برای زیباسازی دندان‌های طبیعی است. این روش عموماً برای رفع نقص‌های جزئی مانند یک دست نبودن یا به هم فشردگی خفیف دندان‌ها کاربرد دارد. نتایج این درمان آنی است. تراش دادن مینای دندان غالباً همراه با سفید کردن، ونیر یا باندینگ انجام می‌شود.
دیگر روش‌های اصلاح طرح لبخند
رعایت توصیه‌های ساده زیر به حفظ سلامت دندان‌ها کمک می‌کند:
روی شکم نخوابید
شاید دقت نکرده باشید که فشار ملایمی که در این حالت به دندان‌ها وارد می‌شود، به تدریج آنها را جابجا می‌کند.
دست‌تان را تکیه‌گاه صورت نکنید
نکته ساده‌ای که شاید تا به حال به آن توجه نکرده باشید، تکیه دادن صورت به دست هنگام خستگی است. این کار برای لبخند مضر است. فشار مداوم روی یک سمت صورت باعث جابجا شدن دندان‌ها و کج شدن آنها می‌شود. بنابراین سعی کنید هنگامی که پشت میز نشسته‌اید، در این وضعیت قرار نگیرید.
به روش صحیح از نی استفاده کنید
هرچند نوشیدن مایعات با نی از لک شدن دندان‌ها پیشگیری می‌کند، اما استفاده از نی فشار مضاعفی را به دندان‌ها وارد می‌کند. اگر اصرار به استفاده کردن از نی دارید، مطمئن شوید که نی در عقب دهان قرار گرفته است.
به سرعت برای درمان ناراحتی‌های دهان و دندان اقدام کنید
اگر دندان پوسیده یا غائب دارید و یا دندانی را از دست داده‌اید، در اولین فرصت پوسیدگی را ترمیم کنید و فاصله بین دندانی را پر کنید. این کار از جابجا شدن دندان‌ها و بروز مشکلات بیشتر جلوگیری می‌کند.
اگر دندانپزشک لازم می‌داند، دندان عقل‌تان را بکشید
اگر دندان‌های عقل را قبل از آن که کامل دربیاید، بکشید، از بروز مشکل به هم فشردگی و شلوغی دندان‌ها پیشگیری خواهید کرد. مشکلات را قبل از آن که مجال خودنمایی پیدا کند، متوقف کنید تا دچار درد و عفونت نشوید.